Smartphones en tablets zijn steeds populairder. In het eerste kwartaal van dit
jaar vlogen er wereldwijd 145 miljoen smartphones over de toonbank, aldus
marktonderzoeksbureau IDC. En de rek is er nog niet uit.

De populariteit van de telefoons betekent dat de makers van chips het goed
doen. Maar ook de bedrijven die de machines maken die chips produceren
profiteren. Zoals het Veldhovense concern ASML, dat inmiddels dé stralende
parel van de Nederlandse industrie is.

Winst- en omzetdaling

De tweede kwartaalcijfers van ASML zullen waarschijnlijk niet teleurstellen.
Het bedrijf, dat in 1984 werd opgericht als een joint venture tussen ASM
International en Philips, heeft de eigen prognose van een omzet van ongeveer
2,4 miljard euro over het eerste halfjaar van 2012 gehaald, stellen
analisten tegenover het ANP.

Over het tweede kwartaal verwachten analisten volgens een poll gemiddeld een
omzet van 1,23 miljard euro. De nettowinst zal naar verwachting met 283
miljoen euro ongeveer gelijkblijven aan het voorgaande kwartaal. Ten
opzichte van een jaar geleden is er wel sprake van een flinke winst- en
omzetdaling.

Vraag

In het derde kwartaal voorspelt ASML opnieuw ongeveer een omzet van 1,2
miljard euro. Analist Marcel Achterberg van Petercam denkt dat ASML hier
niet ver naast zal zitten. "Ook al zijn de foundries (bedrijven die
chips voor andere merken produceren, red.) nu wel wat aan het schuiven."

Deze week verlaagde
branchegenoot Applied Materials de verwachtingen voor 2012 vanwege een
teruglopende vraag bij met name chipproducenten. Achterberg denkt dat ASML
hier minder aan is blootgesteld, omdat Applied Materials vooral een
vraagafname zag naar machines die chips bakken op basis van het 40
nanometer-procedé, waarbij 40 nanometer de grootte van de transistoren op de
chip aangeeft. ASML's systemen zijn vooral in gebruik voor 28
nanometer-productie. Daar is nog steeds te weinig capaciteit.

EUV-techniek

ASML maakte
vorige week bekend een aantal belangrijke klanten zoals Intel de
mogelijkheid te hebben geboden om een belang te nemen in ASML. Daardoor kan
het bedrijf investeren in nieuwe technologieën om chips nog kleiner te
maken.

Eén van die vernieuwingen is de transitie naar zogenoemde extreme
ultraviolet-technologie, afgekort tot EUV. Een EUV-systeem is een
lithografiemachine die gebruik maakt van extreem ultraviolet licht met een
nog kleinere golflengte dan bij de huidige technologie. Daardoor kunnen de
chipmachines de lijntjes op de chips nog dichter bij elkaar zetten.

Achterberg denkt dat het op de markt brengen van de productiemachines die
werken met EUV-technologie, misschien weer wat vooruit wordt geschoven. "Maar
de snelheid vind ik niet zo belangrijk, als het maar gebeurt."

Grotere wafers

Een andere vernieuwing is de overgang naar grotere siliciumschijven van 450
mm. Uit deze zogenoemde 'wafers' worden de chips geponst. Hoe groter de
wafer, hoe meer chips er op passen en dus hoe lager de kosten per chip zijn.
De huidige wafers hebben een diameter van 300 mm.

Om over te stappen op grotere schijven, moet echter de productielijn in de
fabriek worden aangepast. Dat kost miljarden euro's per fabriek. ASML wil
dat financieren door een aandeel in het bedrijf te verkopen aan haar
belangrijke partners. Intel neemt voor 2,5 miljard euro een
minderheidsaandeel van maximaal 15 procent in het Veldhovense concern.
Daarnaast investeert Intel 829 miljoen euro in onderzoek en ontwikkeling bij
ASML.

Mogelijk gaan volgende week ook de Taiwanese chipproducent TSMC en het
Zuid-Koreaanse conglomeraat Samsung in op het aanbod. In totaal kunnen de
drie 25 procent van ASML verwerven. Vanwege de huidige afspraken met Intel
kan ASML 1000 tot 1200 extra mensen aannemen.

Dominante positie

De overeenkomst met Intel is een zeer aantrekkelijke deal voor ASML, stelt
analist Victor Bareño van SNS Securities. De overeenkomst benadrukt de
dominante positie die ASML nog een aanzienlijke tijd zal innemen op de markt
voor lithomachines.

Intel hanteert formeel nog altijd een model met meerdere leveranciers, maar
lijkt met deze overeenkomst toe te geven dat op het gebied van EUV- en
450mm-technologie ASML het rijk alleen krijgt.

Lees ook:

Intel investeert miljarden in ASML

Patrick Beijersbergen: ASML is wat Philips had moeten zijn

Nederlandse kenniseconomie scoort middelmatig

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl